SAKA KUŞU

Tanım:

Saka kuşu (carduelis carduelis, european goldfinch eng.) ispinozgiller familyasından taneci, ötücü bir kus türü .

Morfolojik Yapı:

Yüzün ön kısmında kırmızı renkli maske , kanat teleklerinin yanlarındaki sari şerit ve göz ve basın üstünden boyun altına kadar uzanan siyah bir atkı bulunur.Vücut kahve tonlarında tüylerle bezenmiştir,kanat telekleri siyah ve üstünde beyaz benekler mevcuttur,kuyruk yine siyah ve uç kısmında 4-6 adet beyaz benek(badem)bulunur,karin altı beyazdır,renk ana hatları ile böyle olmakla beraber mevsim cins ve beslenme rejimine göre değişiklik gösterebilir.

Cinsleri:

Her yöreye ait yerli sakalar olmakla beraber göçle gelen değişik cinsleri de mevcuttur.

Anadolu sakası(kömürcü, dikencik, kınalı):

Yasadığı yerler:

Avrupa, Bati Asya ve Kuzey Afrika , fundalıklar, makilikler,Sibirya stepleri,dikenlik açık alanlar ve akarsu basları.Şehir yaşamına da uyum sağlayanlar mevcuttur.

Beslenme biçimi :

Senelik bitki türlerinin tohumları,çeşitli meyveler,küçük böcek larvaları(seyrek),özellikle dikenli bitkilerin yağlı ve yüksek protein içeren tohumları ile beslenir,temel olarak taneci gaga yapısına sahiptir.

Ömrü:

Doğal ortamında 6-8 yıl, kafes şartlarında 14 seneye kadar yasayanı mevcuttur.

Cinsiyet ayrımı:

Erkekler iri, parlak tüylü,daha uzun gagalıdır,kına renkli maskesi göz dikey hizasının arkasına kadar uzanır,gaganın basla birleştiği bölümdeki bıyık benzeri tüyler siyah renklidir,ayrıca kanatların beden ile birleştiği bölümdeki üst yüzey tüyleri erkeklerde koyu dişilerde kahverengine kaçar.

Geç ilkbahar Nisan Mayıs ayları,senede 4 karina kadar yavru verebilirler,fincan büyüklüğündeki yuvaya 4-6 adet yumurta yapar genelde hepsini doldurur 14. günde yavrular yumurtadan çıkar .Yavrular yumurtadan çıktıktan 15 gün sonra yuvadan uçar .İlk basta yüz alin ve ense tüyleri boz renklidir ilk tüyde normal rengini alır.

Üretim:

Kafes şartlarında üretim zordur, kanaryayla melezlenerek yavru alınmaktadır.

ŞAKRAK KUSU (PYRRHULA PYRRHULA) BULFINCH

Ülkemizde Trakya,Marmara,Karadeniz ormanlarında ve Orta Anadolu'nun Kuzey'indeki ormanlarda yasar.Yerlidir.

YAŞAMA ORTAMI:

Dağlık ve düzlük ormanlarda,ağaçlandırma sahalarında, sik ağaçlı ve çalılık yerlerde,kıs aylarında,bilhassa çok kar düsene kadar, üvez agami geçitlerinde, orman kenarlarında yasarlar. Özellikle kozalaklı ormanları severler.

ÜREMESI:

Yuvasını sik ağaçlıklara yerden 1-4 metre yüksekliğe yaparlar. Reçinelileri tercih ederler.Yuvasını küçük dallardan yapar. Yuva boşluğunu likenler, tüyler, ayni şekilde ince kökçüklerle düzenler.Yuva yapımı sırasında erkek dişiye yardim eder. Esler bu esnada çok iyi gizlenirler.Yumurta şayisi 5 olup,kuluçkaya nöbetleşe yatarlar. Kuluçka süresi 12-14 gündür. Tohum yiyen şakrak kuşu uzun ve çeşitli sezonlarda çiftleşir.

BESLENMESI:

Şakrak kuşu farklı taneler ve üzümsü meyvelerle beslenir. Ağaç, ağaççık tohumları, sert çekirdekli etli meyveler, tomurduklarla beslenirler. Yiyecek diyetleri sürekli olarak meyveden tohuma değişerek devam eder. Bilhassa şakrak taze meyvelerin tohumlarını sever.

TANINMASI:

Ergin erkeklerde, tepe, alın ve gözden çene altına kadar olan bölge mavi siyahtır. Boynun yanları, gerdan, göğüs ve karnin üst kısmi pembe kırmızı, sırtı kül rengi, kuyruk sokumu ve kuyruk altı beyazdır. Kuyruk ve kuyruk altı siyahtır. Kanatta beyaz bir bant vardır. Dişiler daha iridir. Enteresan yırtıcılarda olduğu gibi dişide kırmızı renk yerine pas kahvesi hakimdir.

BOY:

16 Cm.dir.

KETEN KUSU- FANYATA (Carduelis Cannabina)

Ülkemizin de uygun ortam bulduğu her yerde yasar.Yerlidir.Kisin Keten kuşu küçük gruplar oluşturarak,özellikle Florya,Kiraz kuşu ve diğer tanecil kuşların bulunduğu sürülere katılırlar.Dişi-erkek birbirlerine son derece bağlıdır.

YAŞAMA ORTAMI :

Bol ağaçlı düzlüklerde,sik otluk ve çalılıklarda ,çitlerle çevrili tarım alanlarında ve bataklık ağaçlıklarda yasar.Ayrıca bayırlarda,park ve bahçelerde ve yoğun bitki örtüsünün bulunduğu mezarlıklarda da rastlanır.

ÜREMESI :

Yılda iki defa ürer.Ekseriyetle genç ağaçların kıyılarındaki sik dalları arasına;yoğun bitki bulunan mezarlıklara yuva yapar.Yuva iki günde dişi kus tarafından yapılır.Bu sırada erkekte sürekli refakat eder.Bu kus hemen bütün sezon çiftleşir.Yumurta şayisi 5-6 olup,kuluçka süresi 11-14 gündür.Kuluçkaya erkek ve dişi nöbetleşe yatarlar.

BESLENMESI :

Yetişkinler bitki taneleri,yabani hindiba,diken,araşıra yeşil filizler,nadiren de böceklerle beslenirler.Yiyecek diyetleri sürekli olarak bitkiden tohuma değişerek sürer.

TANINMASI :

Ergin erkeklerde ilkbahar ve yazın,tepe ve göğüs kırmızıdır.Bas ve boyun gri kahverengi,gerdan gri pembe üzeri siyah beneklidir.Sırtı ve kanat örtü tüyleri kestane rengidir.Kuyruk sokumu beyaz,boyuna kahverengi çizgilidir.Karin beyaz,gövdenin yanları pas rengidir.Kanat uçma tüyleri ile kuyruk tüyleri koyu kahverengi,etrafları beyazdır.Dişilerde tepe ve göğüs açık kahverengidir.Kanat ve kuyruk tüylerinde ki beyazlık daha soluktur.Gaga ve ayakları boynuz rengidir.Oldukça soluk görülmelerine rağmen,baharda üreme mevsimi yaklaşırken erkeğin tepe ve göğüs tüyleri kızarır.Melodik sesler duyulmaya baslar,''Fiy-gegegege'' diye öter.

ISPINOZ (FRINGILLA COELEBS) CHANFFINCH

Yerlidir. Trakya, Marmara, Karadeniz, Ege ve Akdeniz bölgeleri ile, Orta Anadolu'nun Kuzey ve Doğu Anadolu'nun Güneydoğu bölgelerindeki ormanlarda yasar.

YASAMA ORTAMI:

Ağaç bulunan her yerde yasar.Ormanlarda,parklarda,tarlalarda,yerleşim yerleri etrafında,bahçelerde,çitlerle çevrili tarım alanlarında yasar.Kişi diğer toplu yasayan kuşlarla birlikte geçirirler.

ÜREMESI:

Erkek Şubat veya Mart ayında yuva yerini hazırlar.Yapılan yuva inşa edildiği agamin kabuğu ile kamufle edilmiştir.Yumurta şayisi 5 olup,kuluçka süresi 12-14 gündür.Kuluçkaya sadece dişi kus yatar.

BESLENMESI:

İspinoz kuvvetli gagaya,sağlam kafatasına,geniş çene kaslarına,sert tohumları öğütmek için kuvvetli taslıklara sahiptir.Tohumlar baslıca yiyecekleri olmasına rağmen,ispinoz yavrularını böcek,örümcek ve özelliklede tırtıllarla besler.Kendileri bitkisel besinler,yağlı tohumlar,çam tohumları ve meyvelerle

Ergin erkeklerde alin siyah,tepe,ense ve boynun yanları mavi gri,basın yanları,gerdan ve göğüs kirli pembe,karin ve kuyruk altı beyazdır.Sırtı kırmızı kahverengi,kuyruk sokumu yosun yeşili,kuyruk gri siyah ve hafif çatallıdır.Kanatlar siyahtır,üzerinde 2 beyaz bant vardır.Omuz bası beyazdır.Dişilerin sırtı,basın üstü ve yanları zeytuni kahverengi,gerdan ve göğüs açık gri kahverengidir.''Pik pik,viyt viyt vit rüt'' ve ''çuyiyiyi-çuyyo'' diye öter.

BOY:15 cm.dir.

FLORYA ( Carduelis chloris ), Fringillidae (ispinozgiller) familyasindan ötücü bir kus türü .

14 cm uzunlugundaki floryalarin erkekleri disilerinden daha iri, renkleri daha göz alici, ötüsleri de oldukça güzel ve civiltilidir.

Ağaçlıklı bölgelerde yasayan ve üreme mevsimleri dışında gruplar oluşturan Floryaların baslıca besini tohumlardır. Palearktik bölgede geniş bir dağılım gösteren Floryalar, Anadolu 'nun Doğu ve Güneydoğu bölgeleri dışındaki bütün yörelerinde ürer, kisin göç sırasında hemen her yerde çok sayıda görülür.

Florya 14 cm uzunluğunda olup sakaya göre dahi iri yapılıdır. Rengi genel olarak kirli yeşildir. Erkeğinin göğsü sarımtırak , kuyruk ve kanat kenarları limon sarısıdır. Dişi belirgin biçimde ufak ve kahverengi-yeşildir. Floryanın üreme bölgesi de hemen hemen sakanınkiyle aynıdır. Florya da saka kuşu gibi ağaçlık çayırlarda, bahçelerde bulunduğu gibi sakanın pek tercih etmediği orman kenarlarında da görülür. Florya yuvasını genellikle saka gibi yükseğe yapmaz, fakat sık çalıların arasına yaptığı yuvasını iyi gizler. Dişi 4-6 yumurta yapar ve bir mevsimde 2-3, ender olarak 4 kere kuluçkaya yatar. Florya adı Rumca yeşil anlamına gelen floros kelimesinden gelir Eski kuşçuların çoğu Florya yerine flürye de derler.

Florya ötüşü ve nağmeleri

Florya’nın esas ötüşü makara çekme tarzındadır. Başlıca makara çeşitleri kurbağa makarası, canalya makarası ve ebabil makarasıdır. Görüldüğü gibi her üç makara çeşidi de başka hayvanların ötüşlerine benzetilerek adlandırılmıştır. Kurbağa malûm. Canalya (aslı Rumca caneli) Emberizidae (Kiraz kuşları) familyasından, bilimsel adı Emberiza citrinella olan, tohumla beslenen, açık arazide yaşayan küçük bir kuştur. Yazın özellikle Trakya'nın kuzeyinde ürer. Kışın diğer bölgelerde de görülür. Ebabiller ise eskiden kayalıklarda bulunurken günümüzde daha çok büyük şehirlerde yaşayan, ilk bakışta kırlangıca benzeyen kuşlardır (Apopidae familyası).

Kurbağa makarasının alt çeşitlerinden tor kurbağası, yuvarlak kurbağa ve düz kurbağa makbul olanlardır. En makbulü de tor kurbağasıdır. Basık kurbağa ve çır kurbağası ise makbul olmayan kurbağalardır. Canalyanın "cucucu", "cicici", kaba canalya gibi çeşitleri vardır.

Florya’nın makbul makaraları arasında bir de "lülü" vardır ki en makbulü kabul edilen bu ötüşün 15-20 yıldan beri duyulmadığı, unutulduğu söylenmektedir.

Florya’nın ötüşü makara olduğu için hem ötüşün güzelliği, hem de uzunluğu önemlidir. Ötüşün uzunluğu kuşçular arasında "sayı" ile ölçülür. Aşağı yukarı bir sayı yarım saniyedir. Kuş öterken kuşçular içlerinden onar onar sayarlar. 50 sayının üzerinde öten kuşlara "uzun kuş" denir. 200 sayı öten kuşlar olduğu söylenmekteyse de ben bunu ihtiyatla karşılıyorum. Tabiî kuşun uzun ötmesi yanında güzel ötmesi de gerekir. Bir kere makbul makaralarla ötmesi şarttır. Öterken makarayı devirmemesi, yani başka makaraya geçmemesi, indirme bindirme (yani volüm dalgalanması) yapmaması gerekir. Bunlara ''bozuk'' denir. Fakat makaraya başladıktan sonra kaldırırsa, yani volümü yükseltirse bu bozuk olmaz, ama ezerse bozuk olur. Florya’nın "ders" devresi 15 Marttan sonra başlar. Ders, kuşun tam ötümden önceki yarım, bölük pörçük ötmesidir. Florya 1.5 ay kadar ders yapar. Ders esnasında makaralarını pişirir. Nisan 15 civarında da "dikilir", yani makaraya başlar; Ağustos sonuna kadar öter. İşte bu dönem, kuşçuluğun en keyifli dönemidir.

YEMLENDİRME TARZI

Floryalar beslenme konusunda çok seçicidir.Çok çeşitli yapraklar,çeşitli yosunlar,çeşitli hazır yemler ve bir çok hayvansal gıdayı yerler.Temel gıda maddesi olarak 2 ölçek lahanasız orman(yabani) kuş yemi ile 1 ölçü ispinoz yemini karıştırıyorum.Mevsimine göre (Yazın daha fazla,kışın daha az) yabani tohumlar,ay çekirdeği,kardı tohumu,az yulaf ve çam kozalağı ilave ediyorum.Özlü yem olarak ayçiçeği kullanıyorum.Mevsin durumuna göre yumurtalı yem verilir.Bir tür kanarya yemi kullanıyorum.Bununla hastalık taşıyan yemlere karşı önlem alıyorum ve bunu kuru halde veriyorum.Unlu gıdayı az veriyorum.

ÜRETİMİ

Floryaların kuluçkaya hazırlanmalarına insan katkısı pek fazla önem taşımaz.Ancak bir çift kuş temin edildikten sonra ve kafese yada salmalara yerleştirildikten sonra kuluçka yerleri yapılır.Bunun için kuru çalılar kullanılır.Kullanılacak materyaller için bir çok varyasyon vardır.Yavruların yetiştirilmesinde gerekli kuluçka yerlerinin sayısı hakkında litaretürde her hangi bir bilgiye rastlamadım.Fakat doğada nasıl ise barınakta da aynı şekilde olması gerektiğine eminim.( DOĞADA:Yuvayı sık çalılıklar arasında,daha ziyade meyve ağaçları,mazılar,köknar ve mürver ağacı çalılıklarında yapar.M.KARABOLAT) İyi bir yemlenme ile daha fazla yumurta ve yavru elde edilir.Benim gözlemlerime göre en geç 4 yumurta yaptıktan sonra kuluçkaya başlamak gerekir. 5.-6.-7. yumurtadan çıkacak yavrular bu gecikmeden dolayı diğer yavrulara karşı zayıf kalırlar.Yemlenme esnasında ki mücadelede başarısız kalarak büyüyemezler.Bu dönemde yemleme yukarıda izah edildiği gibi olmalıdır.Özlü gıdalar ve yeşil gıdalar yiyeceklerin % 50 sini oluşturmalıdır.Kuluçka dönemi yaklaşık iki hafta sürer. (13-14 gün)Yavrular da daha önce söylediğimiz gibi yemlenmelidir.Carduelis yetiştiricileri için en iyi kuluçka kuşu floryadır.

YAVRULARLA İLGİLİ PROBLEMLER

Maalesef yavru Floryaların yuva dönemlerinde ölümle sonuçlanan ve sebebi bilinmeyen problemler meydana gelmektedir.Bu güzel kuşların büyük bir kısmı hastalanır ve sebebi de bilinmez.Bir gün başka,diğer bir gün başka sebepten hasta olabilirler.Florya sevenler tarafından birçok ihtimal tartışılır.Bazen de ilaçla tedavi yolu denenir.

Sonuç:Bu bilinmeyen hastalığa karşı gerçek bir tedavi uygulaması yoktur.Münih Üniversitesinde yapılan analizler koli bakterilerine karşı Florya kuşu savunma mekanizmalarının genetik olarak zayıf olduğunu ortaya koymuştur.Yetiştiricilerin tespitlerine göre yavru dönemi ve öncesi,hava ne kadar çok güneşli,kuru ve sıcak olursa hastalığa da o kadar az rastlanmaktadır.Bütün kuşların hastalanması için havanın 2-3 gün yağmurlu olması yeterlidir.Tedbir olarak şunlar yapılmalıdır.

1-Kuluçkaya başlamadan önce yetiştirme alanının tamamı temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

2-Kuluçka esnasında eski kuşların kokzidioz,parazit tedavisi yapılmalıdır.

3-Kendi kendine oluşan durumlarda yine kokzidioz tedavisi genç hayvanlara da uygulanmalıdır.

4-Yavru döneminde kokzidioz tedavisi yine uygulanmalıdır.Kuluçka dönemindeki dezenfektasyon esnasında negatif etkilerden kaçınmak gerekir.

FLORYALARDA DİŞİ ERKEK AYRIMI

Yine bütün kuşlarda olduğu gibi Florya kuşlarında Erkek olanların rengi Dişilerine oranla daha belirgin Sarı yeşilimsi renkte ve daha parlak olurlar. Erkek Floryalarda kafa kısmından başlayarak kaş kısmından her iki yana doğru sarı şerit halinde sırt kısmına doğru genelde tüyler sarı parlak ve dişiye oranla daha sarı renktedir.

Erkek Floryalarda kanat kısmındaki Sarı şeritli kısım parlak sarı ve canlı daha belirgin durumdadır.

Dişi Floryalarda renkler genelde daha mat ve parlak olmayan renkte baş kısımdan göğüs kısmına doğru bütün tüyler erkeklere oranla mat ve soluk renktedirler.

Kanatlardaki sarılık soluk ve parlak olmayan biçimdedir. Kanat şeridindeki soluk sarı dışında başka vücut kısmında bir yerde daha parlak sarılık yoktur

çipil yavruyu anlamanın tak yolu kuşun en uç taki kanat tüyü yani bizim terek diye tabir ettiğimiz tüyün sarılığının canlı ve parlak olmasından anlaya bilirsiniz ayrıca kuyruk tüylerinin canlı ve parlak olması da size ışık tutar..dişilerde bu renkler soluk ve mattır.

FLORYA KUŞUNU YENI BESLEYENLERIN DIKKAT ETMESI GEREKENLER

Florya kuşunu yeni beslemeye karar veren arkadaşların ilk önce 27.5x18x28 ebatlarında tahtadan yapılmış bir kafese sahip olması gerekmektedir..bu ölçüler aşağı yukarı 1-2 cm oynaya bilir ama ortalama ölçüler bunlardır..

kafesi aldıktan sonra bu kafes ölçülerine uygun kafes örtüleri de vardır bu örtülerden her kafes için bir kaç tane almak lazımdır..yedek örtülerin olması temizlik açısından önemlidir...

..örtülerin Florya için önemi....Florya kuşumuz diğer kuşlardan biraz daha yabani olması ve toplum kuşu olmasından olmazsa olmazlarımızdandır..çünkü Florya kuşu açık haldeyken ötmez stres yapar korkar bunlar kuşumuzu çok etkilemektedir..örtüde olan kuşlarımız rahatlar dış etkenlerle olan olumsuzluklardan da kurtulur..hava sirkülasyonuna maruz kalmaz yani üşütmez.yerini yadırgamaz yani stres yapmaz..bu sebeple her yerde çok kolay öter..ev den dışarı çıkılacağı zamanlarda özellikle kış aylarda kağıtla kafes paketlenir...

Florya kuşu besleyenlerin birde özel yapılmış çantalar mevcuttur..bu çantalar bir yerden bir yere gidilirken (kuşçular kahvesi)kullanılır..bu çantalar mukavvadan ve deriden yapılmış Florya kafeslerini içine girecek şekilde yapılan çantalardır..bu tür çantaları kuşumuzu ötüm anında dinlendirme veya bozuk ötmesi durumunda susturmak içinde kullanıldığından Florya kuşunda yeri çok önemlidir..

..Florya kuşu kafesinde yandan sürgülü yemliği mevcuttur...bu çekmeceli sürgülü yemliğe normal sade düz yem koyulması gerekmektedir..kapı tarafına bir adet tünek koyulur ve aynı tüneğin yani kafes kapısının sağ tarafına çay bardağı veya normal suluk ile su koyulur..

aynı yerin sol tarafına mamalık koyulur ve tercihe göre sol tarafa tüneğe yakın veya yemlik tarafına yakın yere küçük ballık dediğimiz yada mamalık içinde kum konur..kafes iç dizaynnıda bu şekilde yapılır genel olarak... 

İSKETE

Ülkemizin batı,orta ve güney bölgelerinde kış göçmeni,yerli ve geçit kuşu olarak bulunur.

YAŞAMA ORTAMI:Orta Karadeniz bölgesinin yüksek dağlık kısımlarında kuluçkaya yatar.Doğu Karadeniz bölgesinde bütün yıl görülür.Gezici ve göçmen bir kuştur.

ÜREMESİ:Orta Karadeniz'in yüksek dağlık kesimlerinde ürer.Mart ayının sonlarına doğru yuva yapma yerlerine gelirler.Yuvasını daha çok ibreli ağaçların genellikle ladinlerin tepelerine yapar.Yuva ağanın 20 metre yükseğinde itina ile yapılmış kase şeklindedir. Bu yuvaya dişi 4-5 yumurta yapar.Şekil,irilik ve renk bakımından farklı olan yumurtaların kuluçka süresi 13 gündür.

BESLENMESİ:Kayın ağacı meyvelerini soymadan yer. Bilhassa diken tohumları ile beslenir yemini ararken çok aktif görünür,küçük dalların tepesine kadar tırmanır,kafasını aşağı doğru sarkıtır.Bu durumu baştankaraları andırır.Zaman zaman reçineliklerin tomurduklarını talan eder.Ara sıra küçük üzümsü meyveleri,büyük ve sert ağaç tohumlarını,ot tohumlarını,az miktarda da böcekleri yer.

TANINMASI:Ergin erkeklerde alın,tepe ve ense siyah,boyun, başın yanları,gerdan ve göğüs açık sarı yeşildir. Gövdenin yanları boyuna koyu beneklidir.Sırtı koyu gri yeşil,boyunca siyah benekli,karın gri beyazdır.Kanat tüyleri koyu gri kahverengi,ortası kirli sarı bantlıdır.Kuyruk tüyleri sarı,uçları siyahtır.Dişilerde tepe ve ensede siyahlık yoktur.Yanaklar,gerdan ve göğüs açık sarı gridir.Sırt kısmı daha açık renktedir.Gaga ve ayaklar her ikisinde de açık kahverengidir...''iye iye-çet çet-diilt'' diye öter.

BOY: 12 cm.dir.

ÇAPRAZ GAGA (LOXIA CORVIROSTRA) CROSS BILL

Yurdumuzda Karadeniz ve Marmara bölgelerinin dağlık yöreleri ile Orta Anadolu'nun kuzeyindeki ormanlık alanlarda yasarlar.Yerli kuşlarımızdandır.

YASAMA ORTAMI:

Kozalaklı ormanlarda ,bilhassa çamlarla kaplı dağlık bölgelerde,orta ve yüksek dağlardaki çam,köknar,ladin ormanları ile karışık ormanlarda yasar.Sürüler halinde dolaşırlar.

ÜREMESI:

İğneli ağaçların tepelerine yakın bir dal çatalında yuvalanırlar.Kuluçkaya sadece dişi yatar.Yumurta şayisi 4 olup,kuluçka süresi 14-16 gündür.Yavrular yumurtadan çıktıkları zaman önce düz gagaya sahiptirler, 3 hafta sonra çaprazlaşır.

BESLENMESI:

Esas olarak besini çam tohumları olmasına rağmen, araşıra böcekleri de yer.Bilhassa reçineliler üzerinde bulunan kınkanatlıları tercih eder.Ayrıca yapraklı ağaç tohumları,çiçekli bitkiler de menusuna dahildir.Yavruların beslenmesi de aynidir.

TANINMASI:

Erkeğin tüy rengi pembe-kızıl,kanatları ve kuyruğu siyahtır.Dişi kirli sari ve koyu yeşil renklidir.

BOY: 12,5 cm.dir. 

KOCABAŞ(Coccothraustes), ispinozgiller (Fringillidae) familyasından Coccothraustes cinsini oluşturan iri gagalı kuş türlerinin ortak adı.

Bunlar büyük, cüsseli, ortalama 18 cm uzunluğunda, kısa kuyruklu türlerdir. Kalınca güçlü gagaları erik gibi sert meyve çekirdeklerini kırmaya yarar. Dayanıklı türlerdir ve hatta iki kuzey türü genellikle kutuba yakın soğuk yerlerde görülür.

Türler

Coccothraustes coccothraustes - Bayağı kocabaş

Coccothraustes vespertinus - Akşam kocabaşı

Coccothraustes abeillei - Kukuletalı kocabaş

MUNTA

DAĞ İSPİNOZU-MUNTA (Fringilla montifringilla)

Trakya,Marmara,Karadeniz,Kuzey ve İç Ege ile Orta Anadolu'nun Kuzey'inde kış göçmeni olarak bulunur.

YAŞAMA ORTAMI: Ormanlarda,ağaçlık tarım alanlarında yaşar.

ÜREMESİ: Huş ağacı ve kozalaklı ağaçlarda yuvalanır.Üreme yerlerine kışın sonunda gelmeye başlarlar.Yuvalarını yosun,ince dallarla bir ağaç çatalına yaparlar ve kabuk parçaları ile gizlerler.Kuluçkaya sade dişi yatar.Yumurta sayısı 4-7 arası olup,kuluçka süresi 14 gündür.

BESLENMESİ: Büyükler yağlı tohumlar,kayın fıstıkları,taneler,üvez ağacı meyveleri,böcekler,lavralar ve tırtıllarla beslenirler.Yavrulara böcek,lavra ve tırtılları verirler.

TANINMASI: Ergin erkeklerde baş,ense ve sırt siyah,gerdan ve göğüs sarı kahverengi,karın,kuyruk altı ve sırtın gerisi beyazdır.Karnın yanlarında dağınık siyah benekler bulunur.Omuz tüyleri portakal rengindedir.Kanat uçma tüyleri siyah,en uçtakilerin dip kısmında bir leke ve üst kısmında sarı ve beyaz iki şerit bulunur.Kuyruk tüyleri siyahtır.Dişilerde baş, boyun ve sırt gri kahverengi ve sırt boyuna koyu lekelidir.Gaga gri,ayaklar kahverengidir.''Cup cu cup-key key keh ve firlitt'' diye öter.

BOY: 15 cm.dir.